Tiroid kanseri, tiroid nodülleri içinde meydana gelen ve kontrolsüz çoğalan kötü huylu kitlelerdir. Tiroid nodüllerinin sadece yaklaşık %5’inin kanserleştiği bilinmektedir. Tiroid kanserinin çeşitli alt türleri mevcut olup tedavi süreçleri türlere göre değişmektedir.
Papiler tiroid kanseri
En sık karşımıza çıkan tiroid kanseri tipidir. Hastalığın seyri diğer türlere göre daha problemsiz geçer. Neredeyse hiç bir hastada hayati risk oluşturacak bir durum gelişmez. Radyoaktif iyot tedavisine duyarlıdır bundan dolayı ameliyat sonrası bazı hastalarda radyoaktif iyot tedavisi yapılır. Papiller tiroid kanserinin tanısı hemen her zaman ince iğne aspirasyon biyopsi ile konulabilmektedir. Bunun yanısıra ultrasonografi de tanıda kullanılmaktadır. Lenf bezlerinde metastaz durumuna da bakılarak cerrahi tedavi yapılır. Ameliyat sonrası 10 yıllık hayatta kalma oranı %99 civarındadır.
Medüller tiroid kanseri
Medüller tiroid kanseri bir tür nöroendokrin tümördür ve tiroid bezindeki parafoliküler C hücrelerinin kontrolsüz şekilde çoğalması olarak tanımlanır. Hastalık rastlantısal olarak gelişebileceği gibi, genetik faktörlerle ilgili olarak da ortaya çıkabilir. Bu sebeple hastanın değerlendirilme aşamasında ailedeki kalıtımsal özelliğe önem verilmektedir. Bununla birlikte paratiroid ve adrenal bezlerinin de taranması gerekmektedir. Medüller tiroid kanserinde bölgesel lenf nodlarına ve uzak organlara metastaz gelişmesi diğer tiroid kanserlerine oranla daha çok ve hızlı olur.
Folliküler tiroid kanseri
Papiller ve medüller tiroid kanserlerinin arkasından üçüncü en sık görülen tiptir. Kadınlarda ve 40-60 yaş aralığında daha sık görülür. Geçmişte radyasyona maruz kalma ile kanıtlanmış bir ilişkisi yoktur. Folliküler tiroid kanseri kan yoluyla yayıldığından lenf bezi metastazı riski düşüktür. Bu nedenle kemik, akciğer, beyin ve karaciğer metastazları görülebilmektedir.
Anaplastik tiroid kanseri
Tiroid hormonlarını üreten foliküler epitel hücrelerden kaynaklanan farklılaşmamış bir tümördür. Çoğunluğu 65 yaş üzeri kadınlarda görülür. Anaplastik tiroid kanserleri çok hızlı yayılan tümörlerdir, öyle ki tanı anında hastaların yarıdan fazlası 4. evrededir. Tanı genelde biyopsi alınarak histopatolojik değerlendirme ile konulur. Cerrahi, radyoterapi, kemoterapi, tirozin kinaz olarak adlandırılan akıllı ilaçlar ve kombinasyonları anaplastik tiroid kanserinin tedavisinde kullanılır fakat sağ kalım süresi oldukça kısadır.
Tiroid Kanserinde Risk Faktörleri
Tiroid bezinde nodül varlığı ve genç yaşlarda boyun bölgesine alınan radyasyon en önemli risk faktörleridir.
Tiroid Kanserinin Belirtileri
Küçük çaplı tiroid tümörleri yıllarca belirti vermediği gibi, tümör çapı büyüdükçe çevresindeki dokulara bası yaparak ağrı, yutkunma güçlüğü, nefes darlığı, boyunda şişlik gibi belirtilerle farkedilebilir.
Tiroid Kanserinde Tedavi
Tiroid kanseri tedavisinde ilk basamak cerrahidir. Tiroid kanserlerinde (medüller ve anaplastik kanser gibi türler dışında) kemoterapi ve radyoterapinin (ışın tedavisi) yeri yoktur. Bazı hastalara ameliyat sonrası radyoaktif iyod tedavisi verilir ancak bu tedavi her kanser hastasına uygun değildir. Bu tür kombine tedavilerin gerekliliğine medikal ve cerrahi endokrinologlardan oluşan multidisipliner konseyin karar vermesi doğru olur.
